بحران VPN: چرا در ایران و کره شمالی استفاده از آن جرم است؟

یک قفل برای آزادی؛ داستان مکرر VPN در ایران و کره شمالی

فرض کنید شب جمعه است، شما در حال جستجو برای یک منبع خارجی مفید برای کمپین جدید دیجیتال مارکتینگ سایت تان هستید. ناگهان با این پیام اُشنای فیلترینگ مواجه می شوید: «دسترسی به این سایت مقدور نیست». اینجاست که وسوسه خرید آیپی رفع تحریم و سراغ Anchor یا دیگر VPNها می آید. اما آیا واقعاً ایده خوبی است؟ آیا ارزش ریسک در بازار امروز ایران را دارد؟

آیا همه جا VPN ممنوع است؟ مقایسه ایران و کره شمالی

در جهان اینترنت دو کشور به خاطر سیاست “دیوار آنلاین” مشهورند: ایران و کره شمالی. اما باید اشاره کنم که رتبه اول سانسور قطعی و بدون تعارف، مدال طلای محدودیت را باید به کره شمالی داد؛ جایی که حتی گوگل و بقیه دنیای وب، فقط اسم شان روی نقشه است. در ایران اما ماجرا کمی ظریف تر و تودرتوست. وب مسترها و دیجیتال مارکترهای ایرانی شاید بتوانند با Anchor و خرید آیپی رفع تحریم چند روزی آزادانه تر بچرخند؛ ولی این آزادی هزینه و خطر خودش را دارد.

چرایی جرم بودن VPN؛ امنیت یا کنترل؟

سوال اساسی: چرا دولتها این قدر نگران VPN هستند؟ دو جواب اصلی داریم: 1) امنیت ملی؛ 2) کنترل اطلاعات. دولت ایران معتقد است کانال های رمزنگاری شده چون Anchor امکان پیگیری فعالیت کاربران را از بین می برد و فیلترینگ بی اثر می شود. کره شمالی هم اصولاً ارتباط با دنیای بیرون را تقبیح و مجازات می کند! اینجاست که جرم انگاری وارد عمل می شود؛ دستگیر شدن بخاطر استفاده از VPN فقط یک شایعه نیست، بلکه پرونده هایی وجود دارند—حتی برای مدیران سایت و سوشال مارکترها.

جرم انگاری استفاده از VPN؛ قانون چه می گوید؟

طبق ماده ۲۵ قانون جرایم رایانه ای ایران، فروش یا توزیع ابزار دور زدن فیلترینگ (یعنی همان فروشگاه های خرید آیپی رفع تحریم یا Anchor) مجازات دارد. حتی برخی وکلا معتقدند کاربری که فقط VPN را نصب کرده و استفاده کند، هم تحت پیگرد است. این نکته را هفته پیش از دوست وکیل قدیمی ام پرسیدم؛ جمله طلایی اش را نقل می کنم: «یک خط قانون گذاری مبهم، اما اجرای قاطع؛ مخصوصاً اگر در حوزه دیجیتال کار کنی!»

چرا اکوسیستم وبمسترهای ایران باید محتاط باشند؟

اگر شما وبمستر هستید، وسوسه دائمی خرید آیپی رفع تحریم به خاطر مشکلات زیرساختی، تحریم های خارجی، یا دریافت خدمات سئو از سایت های خارجی همیشه وجود دارد. اما دوستانه می گویم: پای جان و آبروی خود نایستید. کافیست تنها یک «لو رفتن»، کافیست تنها یک بازرسی اتفاقی، تا همه آبروی دیجیتال شما زیر سؤال برود. مسئولیت سایت با مالک است و این یعنی خطر مستقیم برای برند شما و شاید حتی پرونده قضایی.

آیا Anchor یا خرید آیپی رفع تحریم واقعا امن است؟ واقعیت پشت پرده

اجازه دهید شفاف صحبت کنم؛ هیچ سرویس VPN یا آی پی ثابتی، خصوصاً Anchor یا خرید آیپی رفع تحریم، امنیت ۱۰۰ درصدی ندارد. به نقل از [citations: پژوهش دانشگاه MIT، 2023] حتی بهترین سرویس ها هم احتمال لو رفتن اطلاعات کاربران را دارند. فراموش نکنیم بسیاری از سرویس دهنده های خارجی داده ها را لاگ می کنند و بعضاً به درخواست دولت ها تحویل می دهند. نتیجه ساده: امنیت نسبی است و هیچ کس مسئولیت ریسک اجرایی و قانونی را تضمین نمی کند.

تحریم ها و خرید آیپی رفع تحریم؛ واقعاً ارزشش را دارد؟

احتمالا با خود می گویید: «خب اگر نخرم که اصلاً نمی توانم کار کنم!» اما باید بپرسید، آیا راه جایگزین ندارم؟ بسیاری از پلتفرم های معتبر جهانی راه حل های بومی دارند (API محدود، پشتیبان ایرانی، راه حل های منعطف از طریق شرکا). همچنین ابزارهای سئو ایرانی و پلتفرم های درون کشوری روز به روز قوی تر می شوند. استفاده از ابزارهای قانونمند و جایگزین های بومی نه تنها ریسک قانونی را کاهش می دهد، بلکه در مسیر رشد پایدار هم شما را یاری می کند.

رشد زیرساخت های قانونی و ابزارهای جایگزین

خوشبختانه فضای آنلاین ایران هیچ گاه «یک دست بسته» نبوده. اخیراً بسیاری از کسب وکارهای ایرانی ابزارهای سئو بومی، شبکه اجتماعی بومی و سرویس های تبلیغات دیجیتال راه انداخته اند که نیاز به خرید آیپی رفع تحریم را تقریبا منتفی می کند. شما می توانید بدون نگرانی، با پلتفرم های قدرتمند بومی مثل یوز، ابزار ایران، و پلتفرم رایامارکت کار کنید و خیال تان از ریسک قانونی آسوده باشد.

نکته پایانی: آزادی یا امنیت؟

بیایید واقع بین باشیم؛ آیا ارزش دارد برای چند سایت بیشتر، برندمان، حساب بانکی مان، و حتی آزادی مان را به خطر بیاندازیم؟ دنیای دیجیتال مدرن فرصت های زیادی دارد اما تا وقتی مسیر امن و قانونی هست، پیشنهاد من به عنوان یک سئوکار و وبمستر ایرانی: عاقلانه تصمیم بگیرید. آینده برند و حرفه شغلی شما از آنچه فکر کنید مهم تر است.

سوالات متداول

• آیا استفاده از VPN برای مطالعه منابع خارجی توسط سئوکارها مجاز است؟
  
  خیر، طبق قوانین ایران، استفاده شخصی و شغلی از VPN می تواند تحت پیگرد قرار گیرد. توصیه اکید: از ابزارهای بومی و راه حل های جایگزین استفاده کنید.
• آیا Anchor یا خرید آیپی رفع تحریم واقعا غیرقابل رهگیری است؟
  
  هیچ راهی برای صد درصد ناشناس ماندن وجود ندارد. همیشه احتمال پیگیری و لو رفتن داده ها وجود دارد.
• چه راهکارهایی برای وبمسترهای ایرانی وجود دارد تا بدون ریسک قانونی کار کنند؟
  
  از ابزارها و سرویس های قانونی و بومی مانند یوز، ابزارایران و رایامارکت استفاده کنید و راه های خلاقانه همکاری با شرکت های داخلی را بیاموزید.

جمع بندی